PHI LỘC KÝ SỰLịch Sử Xứ Phi Lộc 1802-2022Thưa quý vị, Sau khi đã nhận được nhiều tư liệu gửi về cho chúng tôi, nay chúng tôi xin giản lược lịch sử hình thành Làng Phi Lộc (nay là xứ Phi Lộc) thành 10 giai đoạn trong khoảng thời gian từ 1802 đến 2022 (vì dự kiến năm 2022 chúng ta sẽ kỷ niệm 220 thành lập Làng Phi Lộc và 180 năm hình thành và phát triển xứ Phi Lộc. ước mong HỘI BÁC ÁI LÀNG PHI SAIGON tài trợ cho việc thu thập tài liệu, nghiên cứu, biên tập và in sách với tên gọi: PHI LỘC KÝ SỰ (Tất cả các tư liệu, hình ảnh, vật dụng, âm thanh, góp ý xin gửi về địa chỉ email: philocquetoi2012@gmail.com hoặc gửi trực tiếp cho Hội Bác Ái Làng Phi Sài Gòn, chúng tôi sẽ có những món quà tương xứng để tạ ơn quý vị)
PHẦN I
Kính gửiÔng: Hoàng Minh LànhĐại diện: BHG Họ Phi-Lộc (năm 1996)Kính thưa ông: Tôi đã nhận được thư ông, tôi thành thật cám ơn và để vâng theo tiếng gọi của Quê Hương, theo đề nghị của ông nêu trong thư. Hôm nay tôi xin mạn phép ghi chép một số nét đại cương về cội nguồn lịch sử làng Phi-Lộc, để từ đó các thế hệ đàn em có một khái niệm cơ bản về nguồn gốc mà các cụ tổ tiên chúng ta đã dàng công xây dựng và các thế hệ kế thừa gìn giữ cho đến hôm nay.Tôi xin thú thật, ở lứa tuổi tôi không biết gì nhiều. những điều tôi ghi ra đây căn cứ vào các truyền thuyết và ghi chú trong dòng họ chúng tôi, tôi xin đóng góp theo sự hiểu biết hạn hẹp của tôi.Có những gì sai sót kính mong quý vị thông cảm.Đứa con xa quê kính bútĐi từ 3028 GARFIELDAVE.COSTA CA 926261. Ông Thơ2. Nguyễn Văn Tống – 5100 ARIVER WOODLN RIS WELLGA 30075 USA3. Nguyễn Thị Lương – 180 KING SLEY F25 ORA NGE FARKLA 32073 USA4. Ông Minh Trí – ERTSDR 1281B. ROBL AFLANTA GA 315 USA5. Hồ Châu Phi – 1532. 6th AVE F3 DES MOI MESIA 50314 USA6. Cô Ích – 4125 SE BROO KLYN PORT LANP OR 97202 GỐC LÀNG PHI LỘCÔng Hồ Phi Dịch từ Hà Tĩnh ra sống tại Lò Vôi sau đó chuyển mò tôm bắt ốc về Ngã Ba Đình. Hiện nay gọi là Họ Thái Thịnh, sau đó gặp Ông Trương Văn Cái – Ông Trần Du – Ông Nguyễn Vui và Công Nguyên. Vì khó làm ăn nên đã trở về làng Cổ Phi-Lộc (tức là Đa Lộc) từ đó cho mãi tới nay luôn luôn giữ lấy tên là Làng Phi-Lộc. Đến năm 1842 Thành Lập Giáo Xứ Phi-Lộc (Đông Thành). DẪN NHẬPĐầu mùa xuân năm 1802 khi Nguyễn Ánh lên ngôi lấy niên hiệu là Gia-Long. Vì muốn cũng cố ngai vàng và tiêu diệt các phe phái đối nghịch, nhà Vua đã ban chiếu chỉ Tru Di Tam Tộc, truy sát những người chống đối với nhà Nguyễn trước đây.Ông Trần Hậu Du là con trai trưởng của một trung thần nhà Lê, vì có tiền án nên phải bôn ba lánh nạn, ông từ bỏ quê nhà ra lang thang giúp thôn, Xã Trung Triết, Huyện Cam Lộc, Tỉnh Hà Tĩnh. Ròng rã bao ngày tháng mới tới được chiếc lò nung vôi cũ kỹ, nơi đây đã sẵn có 3 người cùng chung cảnh ngộ như ông và cuối năm tá túc tại chiếc cầu vôi này được 5 người. đó là các cụ: Hồ Phi Địch – Ông tổ họ Hồ, Trương Văn Cái – Ông tổ họ Trương, Trần Hậu Du – Ông tổ họ Trần, Nguyễn Vui – Ông tổ họ Nguyễn, Vũ Công Nguyên – Ông tổ họ Vũ. Năm người này là nhân vật đầu tiên và là các vị khai sinh ra làng Phi-Lộc. AN CƯ LẠC NGHIỆPNhững ngày tháng tạm trú ở trên lò vôi (dưới chân hòn lèn hai vai) khoảng gần 1 năm các cụ cảm thấy nếu lưu lại nơi đây thì tương đã bị khép kín nên đã dời lên Cồn Điếm. Nơi đây tuy địa thế khó hơn, nhưng lại có thể trồng trọt canh tác và mỗi người tùy theo khả năng tự kiếm sống, tương đối thuận lợi hơn.Địa điểm này cũng chỉ ở tạm một thời gian vì nạn lụt lội một năm tới mấy lần, địa thế quá thấp. Sau cùng các cụ mới bàn nhau lên địa điểm mới nay gọi là làng Phi-Lộc cổ hoặc Đa Lộc ngày nay.Làng Phi-Lộc: thực sự đã được hình thành không biết phải mất thời gian bao lâu, nhân số đã được 10 gia đình, trong số này không biết năm gia đình mới là con của các cụ ra riêng hay người nơi khác tới nhập cư. Chỉ biết rằng các cụ sống biệt lập mỗi người mỗi căn nhà, để xây dựng tương lai cho con cháu. Điều đáng nói là các cụ tuy không còn ở chung nhau như trước đây, nhưng cùng chung hoàn cảnh tha phương cầu trực nên “đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu, đồng cảnh tương biến”. Vì vậy đối xử với nhau, tình thân như cốt nhục, nhường nhịn nhau sống hòa thuận, thương yêu, nhường nhau từ tấc đất, biếu nhau từ bánh tép, lon trà.Đêm đêm thường tập trung lại để hàn huyên trao đổi cho nhau, những kinh nghiệm sống, đặc biệt các cụ điều hướng về tương lai vì thế các cụ đang thai nghén một bản Hương-Ước, bản hương ước này được tồn tại cho tới năm 1945 mới hết hiệu lực, tuy có nhiều thay đổi nhưng căn bản vẫn là bản cư túc ban đầu. THẬP ĐẠO CÔNG GIÁOChúng ta biết rằng đạo công giáo được du nhập vào Việt Nam năm 1533 dưới triều Vua Lê Trung Tông. Vì là đạo mới, lại mang nặng truyền thống cha ông đã sùng bái các đạo Phật giáo , Nho giáo, Khổng giáo, vì vậy đạo Công giáo bị lên án, tẩy chay và bắt bớ.Các cụ tổ chúng ta cùng chung tâm trạng, khi được một thầy giảng thuộc địa phận đàng ngoài phái tới để truyền đạo, các cụ phản bác cho đạo Công giáo là tà đạo, Đạo của Tây v.v…. thầy giảng phải giải thích và đem nhiều bằng cớ “Đạo chi đại nguyên, xuất ư Thiên”. Đạo xuất phát tại trời chứ không phải đạo của loài người.Thầy giảng được mô tả là người khôn ngoan, đạo đức nhiệt thành, lại đầy tài hùng biện nên đã thu phục được các cụ không mấy khó.Sau một thời gian dài học hỏi, tìm hiểu, toàn bộ nhân số tại làng Phi-Lộc đã tòng giáo hoàn toàn.Cha chánh xứ tiên khởi là cha Xuân, ngài đã từ trần và an táng tại nền nhà Thờ Phi Lộc cổ.
Phi Lộc Ký Sự – Phần 1
